Prenosimo integralno.
U cilju razjašnjenja svih eventualnih neodređenosti koje mogu proizaći iz medijskih napisa o planiranom pretovaru Amonijum nitrata u rasutom stanju, “Luka Bar” AD daje sljedeće
SAOPŠTENJE ZA JAVNOST
Odlukom Vlade Crne Gore, Luka Bar je luka od nacionalnog značaja, otvorena za međunarodni pomorski (teretni i putnički) saobraćaj. Nakon restrukturiranja, od 1.oktobra 2009.godine, na području luke Bar, djelatnosti obavljaju dva lučka terminal operatora: “Luka Bar” AD i AD “Kontejnerski terminal i generalni tereti” (sada AD “Port of Adria”).
Analiza strukture i obima pretovara u “Luka Bar” AD, kako u periodu prije pomenutog restrukturiranja, tako i nakon restrukturiranja pa do sada, ukazuje na postojanje značajnih varijacija po godinama i na činjenicu da su u strukturi pretovara konstantno prisutne opasne materije različitih klasa, uglavnom: opasne materije klase 1 (eksplozivne materije) i opasne materije klase 3 (zapaljive materije - derivati nafte, sirćetna kiselina).
Opasne materije klase 1 su prisutne u strukturi pretovara, kao što je rečeno, konstanto, a uočljive su varijacije pretovarenih količina po godinama, dok je obim pretovara opasnih materija klase 3, npr. u periodu od posljednjih 20 godina, stalno bio na nivou od 200.000 tona i više po svakoj godini. Pretovar pomenutih (i ostalih) opasnih tereta se, naravno, vrši u skladu sa elementima relevantne regulative, kako nacionalne, tako i međunarodne.
Prethodno navedeno važno je za razumijevanje polazne činjenice da postoji dugogodišnje prethodno iskustvo vezano za pretovar različith kategorija opasnih materija, kako u samoj Luci Bar, tako i kod svih ostalih subjekata koji učestvuju u lučkom poslovanju (Lučka kapetanija, Uprava pomorske sigurnosti i upravljanja lukama, carinski organi, inspekcijski organi, kontrolne kuće, špediteri, brodski agenti, ...) i da su jasno definisane procedure o postupanju u slučaju kada tržište generiše mogućnost da se uspostavi tok nekog tereta koji pripada klasi opasnih, kao što je to sada slučaj sa Amonijum nitratom u rasutom stanju.
Dakle, plan je da se Amonijum nitrat sa 34,4% azota, u rasutom stanju, u Luci Bar pretovara ne relaciji brod – kamion/vagon ( bez bilo kakvog skladištenja u Luci).
Teret pripada klasi opasnih materija klase 5.1 (oksidirajuće materije), UN broj 2067, a obaveza je svih učesnika u poslu da, svako u domenu svojih nadležnosti, obezbijedi:
• da pomorski transport Amonijum nitrata u rasutom stanju – od luke ukrcaja do luke Bar - bude realizovan striktno u skladu sa međunarodnim pravilima koja se odnose na pomorski transport opasnih materija u rasutom stanju (prvenstveno, IMSBC Code - International Maritime Solid Bulk Cargoes),
• da drumski transport Amonijum nitrata u rasutom stanju bude realizovan u skladu sa ADR propisima (ADR – Evropski sporazum za transport opasnih materija u drumskom transportu),
• da željeznički transport Amonijum nitrata u rasutom stanju bude u skladu sa Pravilnikom o međunarodnom prevozu opasnih materija željeznicom (RID), i
• da se, sve pretovarne operacije u samoj Luci realizuju u skladu sa zahtjevima zaštite i zdravlja na radu, zaštite životne sredine i protiv-požarne zaštite.
Pretovar Amonijum nitrata u rasutom stanju, na relaciji brod – kamion/vagon, u “Luka Bar” AD će se vršiti na osnovu Plana bezbjednosti pri pretovaru predmetnog tereta (Obrađivač je konsultantska kuća “Tekon-tehnokonsalting” doo – Beograd).
Plan bezbjednosti pri pretovaru Amonijum nitrata u rasutom stanju se zasniva na:
• Listu bezbjednosti za pomenuti teret (autor Lista bezbjednosti je “HIP Azotara” doo – Pančevo, a List bezbjednosti je, po strukturi i sadržaju usklađen sa zahtjevima Zakona o hemikalijama i Pravilnika o sadržaju bezbjednosnog lista za hemikalije u Crnoj Gori),
• Planu zaštite u spašavanja od požara u “Luka Bar” AD, i
• Planu zaštite i spašavanja od tehničko-tehnoloških udesa u “Luka Bar” AD.
Plan zaštite i spašavanja od požara u “Luka Bar” AD i Plan zaštite i spašavanja od tehničko-tehnoloških udesa u “Luka Bar” AD odobreni su od strane Ministarstva unutrašnjih poslova (Direktorata za vanredne situacije) Crne Gore.
U Planu bezbjednosti pri pretovaru Amonijum nitrata su, između ostalog, sadržani sljedeći elementi:
• mjere zaštite i spašavanja od požara,
• mjere zaštite i spašavanja u slučaju hemijskog udesa (mjere predostrožnosti, zaštitna oprema i postupci u slučaju udesa, ...),
• mjere zaštite životne sredine,
• smjernice za organizaciju pretovara, itd.
Uz navedeno, navodi se još nekoliko dodatnih elemenata iz Plana bezbjednosti pri pretovaru Amonijum nitrata u rasutom stanju:
• planirano je da se pretovar Amonijum nitrata u rasutom stanju na relaciji brod – kamion/vagon vrši na Terminalu Volujica (operativni vez 01),
• pristup zoni pretovara će, kao što je to uobičajeno prilikom pretovara opasnih materija, biti ograničen: u zoni rada se mogu nalaziti samo direktni učesnici u poslu, a zona pretovara će biti označena tablama obavještenja i upozorenja,
• oko zone rada su definisana zone bezbjednosti, sa preciziranim ograničenjima u odnosu na kretanje i vrste djelatnosti koje se mogu obavljati po pojedinim zonama,
• fizičko rastojanje između planirane zone pretovara Amonijum nitrata i zone gdje se vrši pretovar bakarnog koncentrata je više od 200 m, značajno veće nego što je preporučena dimenzija zone bezbjednosti oko zone pretovara Amonijum nitrata.
U cilju blagovremene razmjene informacija između svih učesnika u poslu, prije 20-ak dana, „Luka Bar“ AD organizovala je sastanak predstavnika svih subjekata koji, po prirodi svojih nadležnosti, treba da učestvuju u realizaciji transportnog toka Amonijum nitrata: Lučka kapetanija Bar, Uprava prihoda i carina Crne Gore, Uprava pomorske sigurnosti i upravljanja lukama, Uvoznik, Špediter, Brodski agent...
Zbog svih mogućih nejasnoća u vezi sa predmetnim pitanjima, još jednom naglašavamo da je Luka Bar usvojila plan bezbjednosti, koji prati proces pretovara, željeznica je usvojila plan bezbjednosti koji prati proces prevoza, a cjelokupni proces nadgleda tim ljudi iz Azotare, Pančevo, koji ima višedecenijsko iskustvo u radu sa azotnim đubrivima.
Dakle, svi učesnici u ovoj poslovnoj aktivnosti, imaju obavezu da ispune zakonom propisane mjere u cilju predostrožnosti, koje sprečavaju nastanak štete, identifikuju sve moguće rizike povezane sa prevozom i pretovarom ove vrste robe, kao i da ispune sve kriterijume koji ispunjavaju bezbjednu realizaciju ovog posla.
Na kraju, ističemo da su očekivani pozitivni efekti posla na pretovaru Amonijum nitrata, sa komercijalnog i finansijskog aspekta, vrlo značajni, posebno pošto se radi o novom poslu.
Posao treba da doprinese diversifikaciji usluga koje pruža „Luka Bar“ AD i da obezbijedi značajne nove prihode, ne samo za „Luka Bar“ AD, nego i za ostale učesnike u poslu (drumski prevoznici, željeznički prevoznici, špediteri, brodski agenti, ...).
